Paarden worden sneller warm dan een mens en koelt daarnaast veel moeilijker af. Als ruiter is het belangrijk om te weten dat zodra de temperaturen hoger worden, je het paard moet helpen om af te koelen. Want wanneer je paard het te warm heeft (bv. door warme omgevingsfactoren, (zware) inspanning of een combinatie hiervan) loopt je paard risico oververhit te raken. Ik geef je een aantal feiten en tips om je paard goed te koelen.
Feit #1
De ideale lichaamstemperatuur van een paard ligt rond de 37.5 graden. Temperaturen tot 38.5 graden kunnen als normaal beschouwd worden, maar als het paard hier overheen gaat praten we over beginnende hittestress. Boven de 41 graden hebben we het over (levensbedreigende) hittestress. Toont je paard tekenen van hittestress (bv. onrustig, gestressd, zwaar ademhalen en het neemt niet af)? Schakel dan je dierenarts in.
Feit #2
Mensen en paarden zijn de enige twee zoogdieren dat zweten gebruikt voor thermoregulatie. Maar… in paarden is het minder effectief dan bij mensen. Het grote aantal spieren in paarden zorgt ervoor dat ze veel meer warmte genereren.
Feit #3
Paarden kunnen tot wel 20 liter zweet produceren in een uur tijd. Zorg dus altijd voor voldoende/onbeperkt drinkwater zodat je paard zijn vochtgehalte kan aanvullen.
Feit #4
Zweet bestaat niet alleen uit vocht maar ook uit zouten. Daarom kan het goed zijn om voor/na (zware) inspanning je paard elektrolyten bij te voeren. Elektrolyten bestaan uit lichaamseigen zouten. Een liksteen bijvoorbeeld voldoet in dit geval niet om lichaamseigen zouten aan te vullen.
Feit #5
De ideale omgevingstemperatuur voor een (ongeschoren) paard ligt tussen de -5 en +20 graden Celius. In deze range van temperatuur kunnen paarden goed hun eigen lichaamstemperatuur onderhouden. Denk dus na voordat je (zweet)dekens gaat gebruiken. Jij hebt het zelf waarschijnlijker frisser dan je paard!
Met deze feiten in het achterhoofd gaan we door naar een aantal tips om je paard koel te houden:
Tip #1
Maak je paard goed nat met een spons voordat je begint met losrijden voor een training of wedstrijd. Dit zorgt ervoor dat je paard koeler blijft en minder zweet. Na 10 tot 15 minuten herhaal je dit. Ook voordat je van start gaat in bijvoorbeeld de cross country is het goed om je paard weer nat te maken met een spons.
Tip #2
Koel je hele(!) paard met emmers water of waterslang en niet een paar specifieke plekken. Hoe meer oppervlakte gekoeld wordt, hoe beter! Je kan ook ijs in het water gebruiken om de temperatuur van het paard zo snel mogelijk te verlagen.
Tip #3
Het meest effectief is om je paard 30 seconden te koelen met koud- of ijswater en vervolgens 30 seconden met je paard te stappen.
Tip #4
Het afkoelen wordt vertraagd wanneer je een zweetmes gebruikt om het water eraf te schrapen. Laat deze dus aan de kant liggen. Herhaaldelijk 30 seconden afspuiten met koud-of ijswater en 30 seconden stappen is een wetenschappelijk onderzochte methode. In dit filmpje zie je dat het schrapen van de paarden geen effectiviteit heeft op de temperatuur van het paard.
Tip #5
De beste indicatie voor koelen na de training of cross country is om zo lang als nodig is te koelen met water totdat de ademhaling van je paard weer normaal is. Hard ademhalen/ blazen betekent een hoge temperatuur. Zoek ook zoveel mogelijk de schaduw op met je paard!
Tip #6
Zorg voor voldoende vers drinkwater. Wil je paard slecht drinken op wedstrijd of is hij dat niet gewend? Om het water smakelijker te maken kan je een scheutje appelsap of hele appels en wortels in het water doen.
Tip #7
Niet alleen in de training of op wedstrijden moeten we er voor zorgen dat onze paarden koel blijven. Bij warme temperaturen overdag en op stal heb ik ook een paar tips:
- Zorg voor voldoende ventilatie op stal. Dit kan eventueel door ventilatoren neer te zetten. Ga je op reis? Zorg dan ook voor voldoende ventilatie in de trailer of vrachtwagen.
- Spuit je paard regelmatig af met koud-/ijswater en laat je paard niet op het heetst van de dag in de volle zon staan. Zorg voor beschutting of zet je paard op stal.
- Staat je paard onder een vliegendeken? Spuit je paard dan eerst af met koud-/ijswater, doe de vliegendeken op en spuit je vliegendeken ook goed af met koud-/ijswater. Je zult zien dat je paard dan langer koel blijft. Bij voorkeur is je vliegendeken wit van kleur.
- Op het heetst van de dag trainen is niet gewenst. Doe het rustig aan als je niet anders kan of ga in de ochtend of avond rijden.
Meer leren over de eventingsport?
Lees één van mijn andere blogs óf meld je aan voor mijn nieuwsbrief, boordevol kennis, praktische tips en trends op het gebied van eventing.
